Paris Anlaşması'nın 10. Yılında Greenpeace'ten Türkiye'ye Kritik Çağrı

Paris Anlaşması'nın 10. yıl dönümünde açıklama yapan Greenpeace, 2026'da İklim Zirvesi'ne (COP31) ev sahipliği yapacak olan Türkiye'ye seslendi. Örgüt, gerçekçi bir liderlik için kömürden çıkış tarihinin ilan edilmesini ve emisyon hedeflerinin güncellenmesini talep etti.

Dünya genelinde iklim değişikliğiyle mücadelenin temel taşı olan Paris Anlaşması 10. yılını geride bırakırken, Greenpeace yayınladığı analizle sürecin kazanımlarını ve eksiklerini masaya yatırdı. 12 Aralık 2015'te imzalanan ve küresel sıcaklık artışını 1,5 °C sınırı ile tutmayı hedefleyen anlaşmanın önemine vurgu yapan örgüt, özellikle COP31 başkanlığını üstlenecek olan Türkiye'nin atması gereken adımları sıraladı.

'Fosil Yakıt Yol Haritası Artık Bir Zorunluluk'

Greenpeace'in değerlendirmesine göre, aradan geçen 10 yılda yenilenebilir enerji maliyetlerinin düşmesi ve temiz enerjiye geçişin hızlanması önemli bir başarı olsa da, fosil yakıtlardan çıkış süreci hala istenilen düzeyde değil. Yapılan açıklamada, fosil yakıtlardan uzaklaşma yol haritasının artık radikal bir fikir değil, geniş bir ülke grubunun beklentisi olduğu belirtildi.

Örgüt, Birleşmiş Milletler Emisyon Açığı Raporu'na atıfta bulunarak, mevcut politikalarla 1,5°C sınırının aşılma riskinin sürdüğünü ve küresel sera gazı emisyonları konusunda çok daha hızlı önlemler alınması gerektiğini vurguladı. Özellikle G20 ülkelerinin iklim eylem planları (NDC) yetersiz bulunurken, fosil yakıtların aşamalı olarak kaldırılmasına yönelik inandırıcı planların eksikliğine dikkat çekildi.

Türkiye'nin İklim Paradoksu ve COP31 Sınavı

Açıklamanın Türkiye ile ilgili bölümünde ise dikkat çekici uyarılar yer aldı. Greenpeace, Türkiye'nin Paris Anlaşması'nı 2021'de onayladığını ve 2053 Net Sıfır hedefini açıkladığını hatırlatarak, mevcut enerji politikalarındaki çelişkilere işaret etti. Türkiye'nin iklim eyleminin, en kritik unsur olan fosil yakıtlardan çıkış planını içermediği belirtildi.

Greenpeace, Türkiye'nin Ulusal Enerji Planı (2022-2035) kapsamında kömür kapasitesini korumayı ve yerli linyit kullanımını artırmayı öngörmesini eleştirdi. Enerji yönetiminin yerli kömür santrallerine yönelik teşvik ve alım garantisi planlarının, iklim hedefleriyle örtüşmediği ifade edildi. Türkiye'nin sunduğu son plana göre, emisyonların 2035 yılına kadar 2019 yılı baz alındığında yüzde 42 oranında artacağı uyarısı yapıldı.

Greenpeace'in Türkiye'den Talepleri

2026 yılında gerçekleşecek COP31 zirvesine Türkiye'nin başkanlık edecek olması nedeniyle, Greenpeace ev sahibi ülkeden beklentilerini şu maddelerle sıraladı:

• Kömürden Çıkış Tarihi: Türkiye'nin iklim diplomasisinde liderlik iddiasını güçlendirebilmesi için kömürden çıkış tarihini net bir şekilde açıklaması gerektiği vurgulandı.
• Fosil Yakıt Teşviklerinin Sonu: Yeni kömürlü termik santrallere ve mevcut santrallere verilen teşviklerin ve alım garantilerinin sonlandırılması talep edildi.
• 1.5 Derece ile Uyumlu Hedef: İklim hedeflerinin, bilimsel raporların işaret ettiği 1.5 derece hedefi ile uyumlu hale getirilmesi ve emisyon azaltım taahhütlerinin güncellenmesi istendi.
• COP30 Hatalarından Ders: Brezilya'daki COP30'da fosil yakıt yol haritasının engellenmesi sürecinin, Türkiye başkanlığındaki COP31'de tekrarlanmaması gerektiği belirtildi.

Greenpeace, bu taleplerin bilimsel kanıtlara dayandığını belirterek, Türkiye'nin hem fosil yakıtlardan hem de ormansızlaşmadan uzaklaşacak bir yol haritası için harekete geçmesi çağrısında bulundu.

Greenpeace Türkiye