Çin'den Beklenmedik Hamle: Kritik Minerallerin İhracatına İzin Çıktı

Çin Ticaret Bakanlığı, askeri ve sivil kullanıma sahip ürünlerin ihracatına yönelik tedbirlerin bir bölümünü 27 Kasım 2026'ya kadar askıya aldığını duyurdu.
Bu kapsamda, galyum, germanyum ve antimon gibi stratejik öneme sahip kritik mineraller ile süper sert metallerin ABD'ye ihracatına getirilen yasak geçici olarak kaldırıldı.

2024'te alınan karar, Çin'in özellikle savunma, uzay-havacılık ve batarya üretimi gibi sektörlerde kullanılan bu materyallerin 'ilke olarak ihracatına izin verilmeyeceğini' öngörüyordu.
Ancak son gelişmeyle birlikte, Pekin yönetimi bu yasağı iki yıllığına askıya alarak Washington'a 'sinyal niteliğinde bir jest' yaptı.

Çip kısıtlamalarına yanıt olarak alınmıştı

Söz konusu tedbirler, ABD'nin Çin'e yönelik çip kısıtlamalarına tepki olarak devreye sokulmuştu.
ABD Ticaret Bakanlığına bağlı Sanayi ve Güvenlik Bürosu (BIS), 2 Aralık 2024'te 24 tür çip üretim ekipmanı ve 3 yazılım kategorisine ihracat yasağı getirmiş, ayrıca yapay zekâ sistemlerinde kullanılan HBM çiplerinin Çin'e satışını da yasaklamıştı.

Washington yönetimi aynı dönemde 140 Çinli şirketi 'Varlık Listesi'ne dahil ederek teknoloji transferine yönelik kontrol mekanizmasını genişletmişti.
Pekin'in bu adımı, söz konusu yaptırımlara 'diplomatik ve ticari denge hamlesi' olarak yorumlanıyor.

Trump–Şi görüşmesi sonrası gerilim yumuşuyor

ABD Başkanı Donald Trump ve Çin Devlet Başkanı Şi Cinping, 30 Ekim'de Güney Kore'nin Busan kentinde yaptıkları görüşmede, karşılıklı ekonomik ve ticari anlaşmazlıkların ötelenmesi konusunda uzlaşmaya varmıştı.

Bu kapsamda ABD, 'Varlık Listesi' kuralının yürürlüğe girmesini bir yıl erteledi; Çin ise buna karşılık nadir toprak elementleri ihracatına ilişkin kontrol tedbirlerini aynı süreyle ertelemeyi kabul etti.
Pekin yönetimi, 7 Kasım'da yaptığı son açıklamada, nadir toprak elementleri üzerindeki denetim kararını 10 Kasım 2025'e kadar ertelediğini duyurmuştu.

Uzmanlara göre, son yasağın askıya alınması, ABD–Çin ticaret ilişkilerinde yeni bir yumuşama sürecinin başlangıcı olabilir.

Kaynak: AA