Çinli bilim insanları, Ay'dan gelen örneklerde demir pası buldu

Bu bulgu, Ay'ın yüzeyinde daha önce tespit edilmemiş kimyasal süreçlerin gerçekleşmiş olabileceğine işaret ediyor.

Mikroskobik hematit ve magemit kristalleri bulundu

Şandong Üniversitesi, Çin Bilimler Akademisi Jeokimya Enstitüsü ve Yünnan Üniversitesi'nden araştırmacıların yürüttüğü çalışma, sonuçları Science Advances dergisinde yayımlandı. Makaleye göre, Çang'ı 6 robotik aracının Ay'ın Güney Kutbu–Aitken Çanağı bölgesinden topladığı örneklerde mikro boyutta hematit (α-Fe₂O₃) ve magemit kristallerine rastlandı.

Normalde demir oksidasyonu, demirin oksijenle uzun süreli temas etmesiyle ortaya çıkıyor. Ancak Ay yüzeyi oksijen bakımından son derece fakir olduğu için bu kristallerin varlığı bilim dünyasında dikkat çekti.

'Paslanma', göktaşı çarpmasıyla oluşan uçucu oksijen sayesinde oluştu

Araştırmacılar, örneklerde görülen oksidasyon izlerinin, dünya benzeri bir oksijen süreciyle değil, göktaşlarındaki demir sülfürün çarpma sırasında ortaya çıkan uçucu oksijen ortamıyla etkileşimi sonucu oluştuğunu belirledi. Bu bulgu, Ay yüzeyinde çarpma etkilerinin kimyasal dönüşümlere yol açabildiğini gösteren yeni bir kanıt olarak değerlendiriliyor.

Bilim insanlarına göre, bu kristaller aynı zamanda Ay'ın kutup bölgelerinde tespit edilen manyetik anomalilerin anlaşılmasına da katkı sağlayacak. Çünkü hematit ve magemit gibi mineraller manyetik özelliklere sahip olduğu için, Ay'ın yüzey yapısı ve manyetik geçmişi hakkında ipuçları sunuyor.

Daha önce de organik malzemeler içeren unsurlar bulunmuştu

Çinli araştırmacılar, daha önce Çang'ı 6'nın topladığı örneklerde Güneş Sistemi dışından geldiği düşünülen, su ve organik maddeler bakımından zengin göktaşlarında görülen karbon kondrit elementlerini tespit etmişti. Yeni keşif, Ay yüzeyinin sanılandan çok daha çeşitli jeokimyasal süreçlere sahip olabileceğini gösteriyor.

Çang'ı 6 görevi Ay araştırmaları için tarihi bir adım oldu

Çin, Ay'ın karanlık yüzeyinden örnek toplamak için tasarlanan Çang'ı 6 keşif aracını 3 Mayıs 2024'te uzaya fırlatmıştı. Araç, 2 Haziran 2024'te Apollo Çanağı'na başarılı bir iniş gerçekleştirdi ve topladığı kaya ve toprak örnekleriyle 25 Haziran 2024'te Dünya'ya döndü.

Bu görevle Çin, Ay'ın karanlık yüzünden örnek getiren ilk ülke oldu ve bilim dünyasına daha önce erişilemeyen bölgelere yönelik benzersiz veriler sağladı.

Kaynak: AA