İsrail basını, ülkenin aşırı sağcı Maliye Bakanı Bezalel Smotrich'in, gelecek yıl yapılması beklenen seçimler öncesinde Batı Şeria'daki Yahudi yerleşim projelerini hızlandırdığını bildirdi.

Yediot Ahronot gazetesinde yer alan habere göre Smotrich, seçim süreci yaklaşırken Batı Şeria'da yeni yerleşim birimleri ve altyapı projeleriyle İsrail egemenliğini pekiştirmeyi ve 'geri döndürülmesi zor bir gerçeklik oluşturmayı' hedefliyor.

Gazeteye göre, ülkenin en sağcı hükümeti seçim atmosferine girerken bakanlar, kendi politik hedefleri doğrultusunda kritik projelere hız verdi. İsrail'de parlamento seçimlerinin Haziran 2025'te veya daha erken yapılabileceği değerlendiriliyor.

Batı Şeria'da 50 bin yeni konut planı

Haberde, hükümetin göreve geldiği 2022 sonundan bu yana yaklaşık 48 bin konut inşasına onay verildiği, 2025 yılı sonuna kadar bu sayının 50 bini aşmasının beklendiği kaydedildi.

İsrailli yerleşim karşıtı Barış Şimdi (Peace Now) grubuna göre, Trump yönetimi İsrail'in Batı Şeria'yı resmen ilhak etmesini engellemiş olsa da mevcut hükümet 'fiili ilhakı sahada uyguluyor'.

Smotrich'in, Maliye Bakanı olmasının yanı sıra Batı Şeria'daki yerleşim politikalarını da yönettiği ve bu alandaki etkisinin giderek arttığı belirtiliyor.

E1 Projesi yeniden gündemde

Yediot Ahronot, Batı Şeria boyunca uzanan 60 numaralı otoyolun genişletilmesi gibi projelerin, yerleşim genişlemesinin en önemli araçlarından biri haline geldiğini aktardı. Habere göre bu projeler, 'geri döndürülmesi neredeyse imkânsız adımlar' olarak değerlendiriliyor.

İsrail Meclisi, 22 Ekim'de, Smotrich liderliğindeki Dini Siyonizm Partisi'nin desteklediği, Batı Şeria ve Ma'ale Adumim yerleşiminin ilhakını öngören iki yasa tasarısını ön onaydan geçirmişti.

Bu kapsamda, Doğu Kudüs'ün bir parçası olan Azeriye yakınlarındaki Ma'ale Adumim yerleşimini Batı Kudüs'e bağlamak amacıyla 1990'larda başlatılan E1 Projesi yeniden canlandırıldı.

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, uluslararası tepkilere rağmen projeye onay verirken, bu adımın Filistin devletinin başkenti Doğu Kudüs'ü Batı Şeria'dan izole etmeyi amaçladığı belirtildi.

Projeyle 3 bin 400 yasa dışı konutun inşa edilmesi planlanıyor.

Filistin topraklarının gasbı ve yerleşim politikası

Uzmanlara göre İsrail, 1967 işgalinden bu yana Filistinlilerin topraklarını gasbederek yasa dışı yerleşimler kuruyor. Bu süreçte Batı Şeria'nın Yahudileştirilmesi hedefiyle yüzlerce yerleşim alanı inşa edildi.

Oslo Anlaşmaları bile bu yasa dışı yerleşimleri durduramadı. Anlaşmaya göre 'A, B, C bölgeleri' şeklinde idari bir yapı oluşturulmuş olsa da İsrail bu statükoyu sürekli ihlal etti.

Barış Şimdi hareketine göre 2024 itibarıyla Batı Şeria'da 3 milyon Filistinliye karşılık 500 bini aşkın İsrailli yerleşimci bulunuyor. İsrail'in resmi olarak onayladığı yerleşim sayısı 141 iken, ülke yasalarına göre bile kaçak olan 224 yerleşim birimi bulunuyor.

Böylece Batı Şeria'daki yasa dışı Yahudi yerleşimi sayısı 365'e ulaştı.

Uluslararası hukuka göre, İsrail'in işgal altındaki topraklarda yerleşim inşa etmesi ve nüfus transferi açıkça yasa dışı kabul ediliyor.