Sapanca Gölü'nde Alarm: Su Seviyesi Kritik Eşiğin Altına İndi

Marmara Bölgesi'nin en önemli içme suyu kaynaklarından biri olan Sapanca Gölü, son dönemde yaşanan şiddetli kuraklık ve azalan yağışlar nedeniyle zor günler geçiriyor. Sakarya'nın Sapanca ilçesinden ismini alan, Arifiye'den başlayıp Kocaeli'nin Kartepe ilçesine kadar uzanan 47 kilometrekarelik göl, tarihinin en düşük su seviyesine geriledi. Özellikle güneyden gelen Karaçay, Kuruçay, İstanbuldere gibi kaynaklarla beslenen gölün su dengesi, mevsim normallerinin üzerinde seyreden sıcaklıklar ve yetersiz yağışlar sebebiyle bozuldu.

Su seviyesindeki kritik değişim ve nedenleri

Geçmiş yıllarda da kuraklık tehlikesiyle karşı karşıya kalan Sapanca Gölü, en son 2014 yılında 29,64 metre seviyesini görerek büyük endişe yaratmıştı. İlerleyen yıllarda yağışlarla toparlanan ve Aralık 2023'te 32,20 metre ile maksimum doluluğa yaklaşan göl, 2024 yılı itibarıyla yeniden düşüş eğilimine girdi. Uzmanlar, bu düşüşün temel nedenleri arasında bilinçsiz sulama, kaçak kullanım ve buharlaşmayı artıran yüksek sıcaklıkları gösteriyor.

Aralık 2024'te 29,97 metre olarak ölçülen su seviyesi, yılın ilk aylarındaki yağışlarla Nisan ayında 30,95 metreye kadar yükselmişti. Ancak yaz aylarında yağışların kesilmesiyle birlikte düşüş hızlandı. 15 Aralık itibarıyla yapılan ölçümlerde gölün su kotu 28,54 metre olarak kayıtlara geçti. Bu rakam, göl tarihinin en düşük seviyesi olarak belirlendi.

Yağışsız geçen aylar tabloyu kötüleştirdi

Bölgedeki meteorolojik veriler, son 11 yılın en kurak döneminin yaşandığını ortaya koyuyor. Kenti besleyen derelerin kurumasına yol açan yağış azlığı, gölün yeterince beslenememesine neden oldu. Şehre düşen yağış miktarı 2015 yılında metrekareye 1081,5 kilogram iken, 2024 yılında bu rakam 585,1 kilograma, içinde bulunduğumuz yıl ise 474,7 kilograma kadar düştü.

Özellikle yaz aylarındaki veriler durumun ciddiyetini gözler önüne seriyor. Temmuz ayında kente hiç yağış düşmezken, Haziran'da sadece 3,4 kilogram, Ağustos'ta ise 13,2 kilogram yağış kaydedildi. Bu meteorolojik kuraklık, su seviyesinin Mayıs ayındaki 30,86 metre seviyesinden, Kasım ayında 28,56 metreye kadar gerilemesine yol açtı.

Kıyı şeridinde çarpıcı değişim: Kayıklar karaya oturdu

Su seviyesindeki rekor düşüş, gölün kıyı şeridinde fiziksel değişimleri de beraberinde getirdi. Suların kıyıdan yaklaşık 50 metre içeri çekilmesi sonucu, daha önce suyun içinde bulunan iskeleler karada kaldı. Gölde bulunan kayıkların karaya oturduğu görülürken, çekilen fotoğraflar su kaybının ulaştığı boyutu net bir şekilde ortaya koydu. Marmara Bölgesi için hayati öneme sahip olan bu sulak alanın küçülmesi, ekolojik denge açısından da risk oluşturuyor.

Valilik ve SASKİ'den acil eylem planı

Yaşanan bu olağanüstü durum karşısında Sakarya Valiliği İl Kuraklık Merkezi ve Sakarya Büyükşehir Belediyesi Su ve Kanalizasyon İdaresi (SASKİ) harekete geçti. İçme suyu temininde sorun yaşanmaması adına 17 Mart'tan itibaren geçerli olmak üzere bir dizi tasarruf tedbiri hayata geçirildi.

Alınan kararlar kapsamında şu önlemler uygulanmaya başlandı:

- Park ve bahçe sulamaları tamamen durduruldu.

- Turistik tesislerdeki ve süs amaçlı havuzlara su verilmesi yasaklandı.

- Endüstriyel alanda su kesintilerine gidildi.

- TÜPRAŞ'ın su ihtiyacını alternatif kaynaklardan karşılaması kararlaştırıldı.

- İçme suyu isale hatlarında kayıp-kaçak denetimleri artırıldı.

Ayrıca, göl havzasından su temin eden şişeleme fabrikaları için de sıkı kurallar getirildi. Bu tesislerin kaynak noktalarında yüzde 30 oranında 'can suyu' bırakması zorunlu kılındı. SASKİ ve DSİ'nin izni dışında gölü besleyen derelerden su kullanan işletmelere yönelik cezai yaptırımların uygulanacağı belirtildi.

AA Yeşil Hat