Yapay Zekâ Destekli Dolandırıcılık Girişimleri Türkiye'de de Artıyor

Yapay zekânın (AI) gelişimi, yalnızca günlük hayatı değil suç modellerini de kökten değiştiriyor.

2024–2025 döneminde 'ses klonlama', 'deepfake video/ses' ve yapay zekâ odaklı dolandırıcılık girişimleri tüm dünyada belirgin bir artış gösterdi. Şirketleri ve bireyleri uyarıyor.

Dijitalleşmenin getirdiği kolaylıklarla birlikte, suçlular da yeni teknolojileri hızla benimseyerek dolandırıcılık ve kimlik sahtekârlığı yöntemlerini güncelledi. Yapay zekâ destekli içerikler Özellikle sahte ses, video ve görüntü manipülasyonları, temel silâh haline gelmiş durumda. Bu trendin sonucunda deepfake temelli dolandırıcılık olaylarında ciddi bir artış gözlemleniyor.

Kurumsal raporlar: Şirketlerin yaklaşık yarısı AI dolandırıcılığıyla karşılaştı

2024'te yayımlanan bir küresel araştırmaya göre, şirketlerin %49'u ses ve video deepfake dolandırıcılığına maruz kaldığını bildirdi. 2022'ye kıyasla bu oran oldukça yükseldi.
Bu sonuç, yapay zekâ teknolojilerinin dolandırıcılık alanında ne kadar yaygın kullanıldığını ve şirketlerin ne kadar savunmasız kaldığını ortaya koyuyor.

Ses klonlama yüz klonlama en yaygın silâhlar haline geldi

Uzmanlar, 'ses klonlama' (voice-cloning) teknolojisinin, dolandırıcıların en çok tercih ettiği yöntemlerden biri olduğunu belirtiyor. Bu yöntemle, mağdurun sosyal medya videoları ya da diğer kamuya açık ses kayıtlarından alınan örneklerle onun sesine çok benzeyen yapay bir ses üretilebiliyor. Bu ses, banka aramaları, acil para talepleri ya da yatırım sahtekârlıkları gibi amaçlarla kullanılabiliyor.

Ayrıca yüz klonlama videolar da özellikle yüz ve ses bir arada kullanılarak kurumsal kimlik çalma ve sahte yetkili dolandırıcılığı (örneğin bir yöneticinin sesiyle finans yöneticisine 'acil para transferi' talimatı vermek gibi) için tercih ediliyor.

Finans sektörü, sigorta ve bankacılık en büyük hedef

Yapay zekâ destekli dolandırıcılıklarda en çok etkilenen sektörler arasında sigorta, bankacılık ve perakende var. 2024'te bu sektörlerde 'sentetik ses saldırıları'nın belirgin şekilde arttığı bildirildi.

Dolandırıcılar, yalnızca bireyleri değil; şirketleri, kurumları ve kritik finansal altyapıları hedef alabiliyor bu da tehdidin yalnızca bireysel değil toplumsal boyutta olduğunu gösteriyor.

Türkiye bağlamında uyarılar ve önlemler

Türkiye'de de yapay zekâ ile manipülasyon ve dolandırıcılık riski yetkililer tarafından defalarca vurgulandı. Sesli/sözlü deepfake ile gerçekleştirilen dolandırıcılık ve siber zorbalık vakalarının arttığı, özellikle sosyal medya ve dijital platformlarda bu tür tehditlere karşı dikkatli olunması gerektiği belirtildi.

Örneğin, sahte ses ya da video ile 'hesap kapatma, acil para gönderme, yatırım teklifi' gibi senaryolar üzerinden yapılan saldırıların, hem bireylere hem de şirketlere ciddi zararlar verdiği ifade ediliyor.

Güvenlik önlemleri artırılmalı: AI tespit ve doğrulama araçları öne çıkıyor

Bu artış karşısında, hem bireylerin hem kurumların güvenlik politikalarını gözden geçirmesi öneriliyor. Yapay zekâ içeriklerini tespit eden yazılımlar, çift doğrulama (two-factor authentication), kimlik doğrulama prosedürleri ve farkındalık eğitimi özellikle bankacılık ve kurumsal firmalarda önem kazanıyor.

Ayrıca, medya ve içerik platformlarının, AI üretimli içeriklerin yayıldığı bir ortamda doğrulama altyapılarını güçlendirmesi; kullanıcıların da 'ses ya da görüntü gerçek mi?' sorusunu sormadan paylaşımda bulunmamaları kritik görülüyor.