COP30 Zirvesi'nde Kritik Çıkmaz: Lula'nın Çağrısı Sonuç Vermedi

Brezilya Devlet Başkanı Luiz Inácio Lula da Silva'nın BM İklim Görüşmeleri (COP30)'ne katılımı, ülkelere zorlu konularda ilerleme kaydetmeleri için erken bir son tarihe uymaları yönünde baskı yapılması umuluyordu. Ancak, planlanan kapanış tarihi yaklaşmasına rağmen görüşmelerde önemli bir ilerleme sağlanamadı. Lula, toplantıların durumuna ilişkin somut bir güncelleme yapmaktan kaçınarak, daha önceki eylem çağrılarını yineledi ve delegelere dünyanın petrol, gaz ve kömür gibi fosil yakıtlar kullanımını acilen azaltması gerektiğini iletti. Brezilyalı lider, 'Yaşayacak başka bir yer bulamadık' diyerek kararlılığını ifade etti.

Fosil Yakıt Geçişinde Hız Tartışması ve Finansman Açmazı

Lula da Silva ve diğer bazı liderler, yenilenebilir enerjilere geçiş için somut bir yol haritası oluşturmak üzere çaba gösteriyor. Ancak Lula, kimseye bir şey dayatma niyetinde olmadıklarını, ülkelerin kendi hızlarında geçiş yapabileceklerini ve bu süreçte uluslararası mali yardıma güvenebileceklerini özellikle belirtti. BM Genel Sekreteri António Guterres'in de görüşmelere katılması, COP30'un daha hızlı ilerleyeceği yönünde bir iyimserlik yaratmış olsa da, müzakerecilerin önemli son tarihleri kaçırması, konferansların doğasında bulunan bir durum olarak öne çıktı.

Masadaki Dört Anahtar Konu ve Bilim İnsanlarının Eleştirisi

COP30 Başkanı André Corrêa do Lago, müzakerecilere, başlangıçta resmi gündemden çıkarılan dört önemli konuda karar almaları için son bir tarih verdi. Bu konular şunlardır: Ülkelere yeni iklim planlarını sıkılaştırmaları yönünde çağrı yapılması, taahhüt edilen 300 milyar dolarlık iklim yardımı dağıtımına ilişkin ayrıntıların netleştirilmesi, iklim üzerindeki ticaret engelleriyle başa çıkılması ve şeffaflık ile ilerleme raporlamasının iyileştirilmesi.

Hem zengin hem de gelişmekte olan birçok ülke, gelecekteki ısınmayı 1,5 santigrat dereceyle sınırlamayı hedefleyen Paris Anlaşması hedefini kurtarmak için fosil yakıtların nasıl sonlandırılacağına dair ayrıntılı bir yol haritası üzerinde çalışıyor. Ancak, bir grup bilim insanı mevcut yol haritası önerilerini, özellikle de en geç 2045 yılına kadar sıfır fosil yakıt emisyonu hedefine ulaşmak için yetersiz olmakla eleştirdi. Bilim insanları, yol haritasının gerçek bir çalışma planı olması gerektiğini vurguladılar.

Afrika ve Zengin Ülkeler Arasında İklim Finansmanı Çıkmazı

Brezilya, hükümetlerin ağaçları kesmek yerine korumalarını daha kazançlı hale getirmeyi amaçlayan, bağışlar yerine faiz getiren borçlarla finanse edilen Tropikal Ormanlar Sonsuza Dek Fonu gibi milyarlarca dolarlık yeni uluslararası fonlara daha fazla katılım sağlanması için çabalıyor. Ancak uzmanlar, Lula ve Guterres'in ortak zemin bulmasının kolay olmayacağını belirtiyor. Bağımsız düşünce kuruluşu IMAL'den İskender Erzini Vernoit, özellikle Afrika açısından bakıldığında, AB ve diğer zengin ülkelerin iklim finansmanı sağlama yükümlülüklerini yerine getirmekteki isteksizliğinin en büyük çıkmaz olduğunu dile getirdi.

Küresel Isınmayı Azaltmanın Anahtarı Uygulamadır

Brezilyalı liderler, konferans boyunca yeni anlaşmalar yapmaktan ziyade, varılan anlaşmaların ve taahhütlerin uygulanmasına odaklanmanın önemini vurguladılar. Climate Analytics raporuna göre, ülkelerin geçmiş görüşmelerde belirlenen yenilenebilir enerjiyi üç katına çıkarma, enerji verimliliğini iki katına çıkarma ve metan emisyonunu azaltma hedeflerine ulaşması durumunda, küresel ısınma oranı 2040 yılına kadar üçte bir oranında azaltılabilir. COP30 iklim şampiyonu Dan Ioschpe, tüm bu çabaların gerçek dünyada işe yaramasını sağlamak için teknolojileri, çözümleri ve süreçleri hayata geçirmek gerektiğini belirtti ve havacılık, denizcilik ve tarımın hedeflenmesi gereken temel sektörler olduğunu söyledi. Ioschpe ayrıca, dünya elektrik şebekesini ve yenilenebilir enerji depolamasını iyileştirmek için işletmeler ve hükümetler arasında 1 trilyon dolar harcama konusunda anlaşma sağlandığını da ekledi.

Kaynak: AP