Fas savunma sanayisine adım atıyor

Fas, Bereşid kentinde açılan ve Kraliyet Silahlı Kuvvetleri ile uluslararası pazarlara yönelik "WhAP 8×8" zırhlı muharebe araçları üretecek fabrikayla savunma sanayisinde önemli bir adım attı.

Açılış töreni, Fas Savunma Bakanı Abdullatif Ludeyi ile Hindistan Savunma Bakanı Rajnath Singh tarafından gerçekleştirildi. Fabrika, Rabat, Yeni Delhi ve Tata Advanced Systems Limited ortaklığında kuruldu. Üretimde yerli bileşen oranı yüzde 35 olacak ve kademeli olarak yüzde 50’ye çıkarılması planlanıyor.

• Büyüyen bütçe ve hedefler

Uzmanlara göre Fas, otomobil ve uçak üretiminde yakaladığı ivmenin ardından savunma sanayisini kurarak bölgesel güç olmayı, iç talebi karşılamayı ve dış pazarlara ihracatı hedefliyor. Ülke, farklı devlet ve şirketlerle savunma anlaşmaları imzalıyor, ortak tatbikatlar düzenliyor.

Haziran ayında Fas, iki özel savunma sanayi bölgesi kurma niyetini açıklamıştı. 2026 yılı savunma bütçesi ise yüzde 18 artırılarak 15,7 milyar dolara yükseltilecek, bu artışın teçhizat alımı, onarım ve yerli sanayinin gelişimi için kullanılacağı bildirildi.

Fas Savunma Bakanı Ludeyi, ABD Afrika Komutanlığı (AFRICOM) ile askeri işbirliğini güçlendirme ve savunma sanayisini teşvik etme konusunda görüşmeler yaptı.

• Savunma sanayisi programı ve işbirlikleri

Faslı askeri uzman Abdurrahman Mekkavi, ülkesinin yıllar önce kapsamlı bir savunma sanayisi programı başlattığını, bu programın Hindistan, Çin, İsrail, ABD, Güney Kore ve Brezilya ile ortaklıklar ve üretim süreçleriyle hayata geçirildiğini belirtti.

Mekkavi, savunma sanayisinin ülkenin ihtiyaçlarını karşılamayı, istihdam yaratmayı ve ekonomiyi canlandırmayı amaçladığını söyledi. Ayrıca, silah üretimi ile ulusal güvenliğin güçlendiğini ve bölgesel risklere karşı hazırlık sağlandığını vurguladı.

• Sanayileşme süreci

Askeri uzman Muhammed Şukayr, fabrikanın faaliyete geçmesinin Fas’ta savunma sanayisinin temellerini attığınıbelirtti. Ülkenin Hintli Tata dahil birçok uluslararası şirketle teknoloji transferi ve üretim anlaşmaları imzaladığını, işbirliklerinin askeri araçlardan İHA’ya kadar geniş bir üretim yelpazesini kapsadığını söyledi.

Yeni yasal çerçevenin yabancı yatırımcıların ülkeye yatırım yapmasının önünü açtığını belirten Şukayr, Fas’ın savunma alanında ortaklarını çeşitlendirerek yatırım tabanını genişletmeyi hedeflediğini aktardı.

• Bölgesel güç olma hedefi

Şukayr, Fas’ın silah ithalatına bağımlılığı azaltmayı, maliyetleri düşürmeyi ve Afrika pazarındaki savunma ihtiyacını karşılamayı hedeflediğini söyledi. Ülkenin stratejisi, maliyetleri azaltmak, bölgesel güç statüsünü pekiştirmek ve savunma ürünlerini ihraç etmek olarak özetleniyor.

Sektörün en büyük zorluğunun yüksek finansman ihtiyacı olduğunu belirten Şukayr, Fas’ın uluslararası firmaları çekmek için büyük bütçeler ayırabileceğini ifade etti. Yasal düzenlemeler, lojistik altyapısı ve insan kaynağı sayesinde Fas’ın hedeflerini gerçekleştirebilecek kapasiteye sahip olduğu vurgulandı.