Suriye'de yeni dönem insan hakları üzerine kuruluyor

Şeybani, başkent Şam'da ilk kez düzenlenen Dünya İnsan Hakları Günü programında konuştu. Suriye Dışişleri Bakanlığı ile Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Yüksek Komiserliği (OHCHR) Suriye Ofisi'nin ortaklaşa düzenlediği programda, Suriye'nin yeni dönemde insan haklarını 'ulusal önceliklerin en üstüne yerleştirdiğini' vurguladı.

İnsan Hakları, Adalet ve Geçiş Süreci Önceliği

Şeybani, Esed rejimi dönemindeki insan hakları ihlallerine dikkat çekerek, 'Dünya İnsan Hakları Günü, zalim rejimi devirme sürecinde önemli bir platform olmuştu, yeni dönemde insan haklarını koruma konusundaki taahhüdümüzü yineliyoruz.' ifadelerini kullandı.

8 Aralık tarihinin, ülkenin uzun ve karanlık bir dönemden kurtuluşunun sembolü olduğunu belirten Şeybani, eski rejimin ülkeyi boğucu bir karanlığa sürüklediğini söyledi.

Suriye halkının kimyasal saldırılar, zorla kaybetmeler ve on binlerce kişinin akıbetinin bilinmezliği ile karşı karşıya kaldığını aktaran Şeybani, 'Bu trajediler asla yeniden yaşanmayacak. Kimliğimizin köklerindeki insani ve ahlaki değerler buna izin vermez.' dedi.

Şeybani, savaş döneminde bile sivillerin korunması, mülklerin muhafazası ve yaralılara merhametle davranılması için kesin talimatlar verildiğini ve kahraman savaşçıların bu talimatlara bağlı kaldığını ifade etti.

Özgürlüğün kazanılmasının ardından, insan haklarının ülkenin temel önceliği haline geldiğini belirten Şeybani, yeni Suriye Anayasası'nın temel hak ve özgürlükleri, uluslararası sözleşmelere bağlılığı ve hukukun üstünlüğünü güvence altına aldığını söyledi.

Bu kapsamda oluşturulan yapılar ise şunlar:

• Bağımsız adalet kurumları
• Geçiş dönemi adalet kurulları
• Kayıp kişilerin akıbetini araştırma mekanizmaları
• Toplumsal uzlaşı komisyonları
• BM ilkeleriyle uyumlu soruşturma birimleri

Şeybani, bu sistemin dört temel üzerine inşa edildiğini belirtti: Hakikat, adalet, tazminat ve tekrar etmeme garantisi. Eski rejimin bıraktığı toplu mezarların ortaya çıkarılmaya devam ettiği ve bu dosyaların uluslararası işbirliğiyle teknik ve hukuki gerekliliklere uygun şekilde ele alındığı ifade edildi.

Uluslararası İşbirliği ve Yeni Suriye Vizyonu

Şeybani, yeni dönemde uluslararası kurumlara kapıların açık olduğunu belirterek, OHCHR Suriye Ofisi, Uluslararası Kızılhaç Komitesi ve bağımsız uluslararası mekanizmalarla resmi temasların sürdüğünü aktardı.

Gözaltı merkezlerine erişim sağlandığını, tutuklu ziyaretlerine izin verildiğini ve rehabilitasyon programlarının hayata geçirildiğini ifade eden Şeybani, 6 Mart 2025 sahil bölgelerinde yaşanan olaylara ilişkin 'intikam' söylemini reddettiklerini vurguladı.

Konuşmasını, 'Hep birlikte daha adil, daha özgür ve daha insani bir Suriye inşa edeceğiz' sözleriyle tamamlayan Şeybani, tüm katılımcıların Dünya İnsan Hakları Günü'nü kutladı.

AA